Een koppel bij het tv-programma Ik Vertrek is in hun nieuwe thuisland Spanje op zoek naar pleisters in de apotheek. Met een vertaalapp hebben ze de juiste Spaanse vertaling opgezocht. Denken ze. De applicatie denkt echter dat het om bouwmateriaal gaat, en komt met het Spaanse woord voor gips. De apotheker denkt vervolgens dat ze van plan zijn om thuis zelf een voet in te gipsen.
Hoewel een vertaalapp een hele fijne uitkomst kan zijn als je een taal niet goed beheerst, kan deze ook (soms hilarische) misverstanden opleveren.
Google Translate op de spoedeisende hulp
Bovengenoemd voorbeeld is natuurlijk onschuldig, en het misverstand werd snel opgelost. Maar er worden ook op grote schaal machinevertalingen ingezet in de zorg, bijvoorbeeld in de Verenigde Staten. Daar grijpt men op de spoedeisende hulp naar vertaalmachines zoals Google Translate als patiënten het Engels niet (goed) beheersen. Bij gebrek aan een alternatief is dit een prima oplossing om wat instructies voor thuis uit je ontslagbrief mee te geven, zou je denken. Een groep onderzoekers vroeg zich echter af of het inzetten van Google Translate voor het vertalen van dergelijke patiëntinformatie wel zo betrouwbaar was.
Onjuiste informatie in je ontslagbrief
Ze onderzochten een aantal standaardzinnen over diagnose, behandelplan en medicatie die ze in Google Translate stopten. Vertalingen in de meestvoorkomende talen werden beoordeeld. Uit het onderzoek blijkt dat Google Translate in veel talencombinaties niet altijd de juiste informatie meegeeft. In 82,5% van de gevallen was de informatie wel juist overgekomen, maar in sommige talen was dat percentage schrikbarend laag, zoals in het Armeens: 55%. Een zorgwekkend resultaat, gezien het hier om belangrijke medische informatie gaat.
Alternatieven
Technieuwsplatform The Verge interviewde een van de onderzoekers. Een voor de hand liggende oplossing die hierin wordt genoemd, is bijvoorbeeld de inzet van een tolk om de instructies uit Google Translate door te nemen. Hoewel je je ook kunt afvragen hoe verstandig het überhaupt is om gevoelige persoonsgegevens in een vertaalmachine te zetten.
Ik denk dat er ook nog een andere oplossing mogelijk is, namelijk een waarschuwing geven bij de instructie, in meerdere talen, zodat patiënten weten dat ze niet 100% op de instructies kunnen vertrouwen. Daarnaast kunnen artsen denken aan een spoedvertaalservice. Een vertaalbureau kan ook werken met geautomatiseerde vertalingen, als dat nodig is. Maar dan wel voor professioneel gebruik en met menselijke controles. Voor deze oplossingen zijn goede afspraken en procedures binnen ziekenhuizen noodzakelijk.
Vertalers zijn van levensbelang
We weten dat geautomatiseerde vertalingen steeds beter worden, maar voor nu is het nog niet verstandig om 100% te vertrouwen op Google Translate, zeker niet bij medische informatie. Inzet van professionele vertalers is dus van levensbelang. Soms letterlijk.
Hulp nodig bij het vertalen van medische documenten?
Bekijk deze pagina voor meer informatie of neem contact met ons op via info@taalcentrum-vu.nl.
