Onze Taalcolumnisten Anne Boerrigter en Eric Tiggeler discussiëren in elke CNTXT over een taalgerelateerd onderwerp. In de zesde editie van dit blad hebben ze het over waarom het niets uitmaakt dat de Nederlandse jeugd haar uitdrukkingen niet meer kent
ET: In de aap gelogeerd zijn, mevrouw Boerrigter. Kent u die uitdrukking?
AB: Jawel. Hoezo? Waarom zou ik die niet kunnen kennen?
ET: Nou, het Nederlands is in de aap gelogeerd. Althans, dat wordt beweerd. De kennis van spreekwoorden en uitdrukkingen onder de huidige jeugd is bij de wilde beesten af.
AB: Wie zegt dat? Moeten we het daar echt over hebben? Ik bedoel, maakt het uit? Is het een groot verlies? Moet er een uitvaart komen?
ET: Dat zijn vijf vragen.
AB: O ja, de communicatief getrainde mensch dient eerst netjes te wachten. Ik wacht nu vijf keer.
ET: Hoeft niet: je hebt binnen één minuut alle vijf de antwoorden als je de radio aanzet wanneer mensen hun standpunt over De Wereld mogen inbellen. Of scrol een minuutje door je Facebooktijdlijn. Mensen zoeken spijkers in een hooiberg, gooien olie bij de vis en leggen elkaar de lucht na aan de schenen.
AB: Tja, mij moet je niet hebben. Op de basisschool in Mariaparochie hebben ze mij in de jaren tachtig de Spreekwoorden en Zegswijzen met de paplepel ingegoten. Met als onbedoeld gevolg dat ik al op 36-jarige leeftijd niet meer kan communiceren met iemand van 19.
ET: Nu moet ik toegeven dat ik de uitdrukkingen die ik op de Lagere School voor Rooms-Katholieke Jongens en Meisjes onder bedreiging van nablijven heb moeten leren, ook niet meer dagelijks toepas. ‘Men vangt meer vliegen met een druppel honing dan met een vat azijn.’ ‘Gramschap overwinnen is het werk van sterke zinnen.’
AB: Aha. Jij zat nóg een paar decennia eerder op school.
ET: (beoefent Oost-Indische doofheid): Over sterke zinnen gesproken: als we dit soort klassieke beelden en wendingen niet meer kunnen gebruiken, verslapt dat onze teksten dan niet?
AB: Welnee, niet zo bangig, we verzinnen gewoon nieuwe. Zo twitterde columniste Nynke de Jong: ‘Ik snap best dat mensen dan naar je kijken of je ze niet meer alle 24 in het kratje hebt.’ Briljant, toch?
ET: Volgens mij heeft ze dat kratje leeggedronken, want ik vind het een inspirerende vondst. Revitaliseer het idioom, overbrug de generatiekloof! Nooit aan Instagram beginnen is het werk van sterke zinnen. Of: Geloof, hoop en wifi. De creatieve ombouwvariant is de toekomst van het Nederlandse spreekwoord!
AB: Dat is nogal een standpunt. Wat ga jij toch goed met je tijd mee.
ET: Ik zeg: de tijdlijn zal het leren. Maar als het een beetje meezit, is het Nederlands straks in de Airbnb gelogeerd.
